#32 Apatheïsme

Dr. craig’s response

Dit is de tweede keer deze week dat ik iemand tegenkom die zegt dat iemand deze vorm van solecisme gebruikt om zijn gedachten over het bestaan van God te beschrijven. Zal wel de nieuwste trend onder ongelovigen zijn!

“Apatheïsme” (aannemend dat het vanuit de woorden “apathie” en “theïsme” komt) beschrijft mensen die het niets kan schelen of God wel of niet bestaat.

Apatheïsme is niet een waarheidsclaim en kan dus niet waar of onwaar zijn. Het affirmeert niets en negeert niets. Het is maar een houding of een psychologische staat van onverschilligheid met betrekking tot God’s bestaan.

Hieruit volgt dat de apatheïst niets te bieden heeft wat betreft refutatie van jouw argumenten voor God’s bestaan. In jouw geval zegt hij alleen maar, “Het kan me niets schelen.” De deugdelijkheid van jouw argumenten blijft onaangeraakt door zijn gebrek aan interesse. Dus je kunt met zekerheid doorgaan met de presentatie van jouw argumenten, wetend dat zijn apathie helemaal niet de waarheid van jouw premissen noch de geldigheid van jouw inferenties in twijfel trekt.

Het zou zelfs interessant zijn om te zien wat die vriend van jou zou zeggen als jij zijn apatheïsme zou beantwoorden met, “Ik realiseer me dat het jou niets kan schelen of God wel of niet bestaat. Maar denk je dat Hij bestaat? Omdat het jou niets uitmaakt, kun je totaal objectief zijn. Dus wat denk je? Bestaat God?” Hij zou kunnen loslaten dat hij tenslotte eigenlijk een atheïst of agnost is, en dan kun je hem om zijn redenen vragen waarom hij gelooft wat hij gelooft.

Als hij aan de andere kant louter doorgaat met herhalen dat het hem niets kan schelen, zeg dan, “Hmm, vreemd! Zelfs de meeste atheïsten erkennen dat God’s bestaan een enorm verschil voor de mens zou betekenen. Waarom kan het je niets schelen?”

Op dit punt zal hij iets moeten zeggen zoals die vriend van je dat deed: “ Jouw God is niet relevant, en het maakt mij niets uit.” Nu zou zo’n antwoord verbazingwekkend zijn. Relevantie betekent dat er praktische consequenties zijn, dat er sprake is van zinvol verschil maken. Iedereen die denkt dat het Christendom irrelevant is, gebruikt het woord “irrelevant” volgens mij idiosynchratisch of is, eerlijk gezegd, geen diepe denker. (Het Christendom is natuurlijk, als het onwaar is, niet relevant. Maar dan zou de reden, dat hij het irrelevant vindt, niet zijn dat het irrelevant is, maar omdat het onwaar zou zijn. Maar om te denken het Christendom waar kan zijn en toch irrelevant: dat is verbazingwekkend.) Voor de oppervlakkige persoon kan het Christendom niet relevant lijken, omdat hij nooit nadenkt en de diepe vragen van het leven niet stelt.

Dus nodig hem uit om over de vraag na te denken, “ALS het Christendom waar is, wat zouden dan de consequenties voor jouw leven zijn? Wat voor verschil zou het uitmaken?” Ik denk dat, als het Christendom waar is, het voor onze levens enorm relevant is. Ik heb geprobeerd deze vraag te beantwoorden in mijn lezingen en schrijven over “The Absurdity of Life without God.” Laat mij daarom simpelweg zes manieren enumereren hoe het Christendom relevant is, als het waar is.

1. Als het Christendom waar is, dan is er zin voor jouw leven.
2. Als het Christendom waar is, dan zijn er objectieve morele waarden en plichten in het leven.
3. Als het Christendom waar is, dan is er doel voor jouw leven.
4. Als het Christendom waar is, dan is er hoop voor redding van de tekortkomingen van ons eindige bestaan, zoals leed, ouderdom, en de dood.
5. Als het Christendom waar is, dan is er vergeving voor al de foute dingen die je hebt gedaan.
6. Als het Christendom waar is, dan heb je de gelegenheid om een persoonlijke relatie met God te hebben en eeuwig geluk.

Gezien al deze geweldige voordelen, lijkt het mij zeer belangrijk om erachter te komen of het Christendom waar is. Maar dit is niet compatibel met een houding van apatheïsme.

De uitdaging van apatheïsme is dus niet filosofisch maar psychologisch. De vraag is hoe we mensen geïnteresseerd krijgen in de kwesties over God. Door hen de duidelijke contrasten tussen de respectievelijke consequenties van het atheïsme en het Christendom voor de mens te tonen, motiveren we hen misschien om de kwestie van het bestaan van de bijbelse God serieus te nemen.

Maar omdat de uitdaging van het apatheïsme psychologisch is, is de beste strategie niet intellectueel maar relationeel. Word een ware vriend van de apatheïst, toon aan dat je het beste met hem voorhebt als doel op zich, en jouw oprechte liefde zal na een bepaalde tijd waarschijnlijk effectiever zijn dan welke rationele apologetische zaak dan ook. Vergeet niet: de uitdaging hier is dat je ervoor zorgt dat de kwestie hem iets kan schelen. De kans dat dit gebeurt is groter als dit het resultaat is van vriendschap, niet van jouw argumenten.

Ik vermoed sterk dat de zelf-modieuze apatheïst eigenlijk gewoon een luie atheïst is. Hij denkt dat er geen God is, maar kan niet of wilt niet de moeite nemen om zijn positie te rechtvaardigen. Het kan hem niets schelen, omdat hij denkt dat het niet waar is.

– William Lane Craig